3 bóng người soi dưới cửa sổ, dù trong phòng chỉ có 1 người (truyện ma)

 CHƯƠNG 01: BA BÓNG NGƯỜI DƯỚI CỬA SỔ

Thể loại: Ma mị – Tâm linh – Nhà cổ


1. Trở về nhà cũ

Ngôi nhà nằm ở cuối làng Vân Đình – mái ngói rêu phong, cửa gỗ nặng trịch, tường vôi trắng đã tróc thành từng mảng, vệt đen ẩm mốc loang như dấu tay ai đó cố bám lại.

Hải, một kiến trúc sư trẻ sống ở thành phố, vừa xin nghỉ việc sau nhiều tháng bị căng thẳng thần kinh. Bác sĩ khuyên nên về quê tĩnh dưỡng. Vậy là anh quyết định dọn về ngôi nhà của dòng họ nội, đã bỏ hoang gần 20 năm.

Ngày dọn vào, trời đổ mưa phùn lất phất. Hàng tre sau nhà kêu răng rắc trong gió, như tiếng rên rỉ từ lòng đất. Hàng xóm không ai tới chào hỏi. Có người chỉ đi ngang, liếc vào, rồi bước nhanh như sợ bị gọi tên.

Buổi tối đầu tiên, sau khi thu dọn đồ đạc, Hải đốt chút trầm và ngồi đọc sách bên chiếc đèn vàng lờ mờ. Gió lùa qua khe cửa sổ dán giấy kiểu cổ, phát ra những tiếng lạch cạch như có người gõ nhè nhẹ từ bên ngoài.

Lúc ấy là 2 giờ 57 phút sáng.

Ngẩng lên, anh giật mình.
Trên lớp giấy mờ mờ nơi cửa sổ, hiện lên ba cái bóng người.

Một cao, một thấp, một gù lưng. Đứng im. Không động đậy. Không nói gì.

Anh vội bật đèn sáng khắp phòng, lao ra mở cửa… bên ngoài chỉ có khoảng sân lầy lội, không một bóng người.

2. Đêm thứ hai

Lại là cửa sổ giấy ấy. Lúc 3 giờ sáng. Lại ba cái bóng câm lặng. Đứng sát nhau, in hằn lên như vết ám ảnh.

Hải lần này không mở cửa. Chỉ lặng im nhìn, tim đập loạn.

Anh cố trấn an:
– “Chắc chỉ là cây ngoài vườn hắt bóng… chắc thế.”

Anh kéo rèm. Nhưng sáng hôm sau, khi mở ra, trên giấy vẫn còn dấu đen in nhòe như ba khuôn mặt cọ vào từ bên ngoài.




3. Camera

Đêm thứ ba, Hải lắp một chiếc camera an ninh đối diện cửa sổ. Loại quay hồng ngoại, ghi hình liên tục. Anh muốn tìm ra lời giải – hoặc tự trấn an rằng mình hoang tưởng.

Cả đêm hôm đó anh không ngủ, mắt dán vào màn hình điện thoại kết nối với camera.

Tới 3 giờ 12 phút, hình ảnh vẫn yên ắng.

3 giờ 13 phút, camera lập tức mất hình.

Trên màn hình chỉ có một khoảng đen… rồi chớp một cái, như có gì đó áp sát vào ống kính.

Sáng hôm sau, anh xem lại đoạn ghi hình.

Lúc 3:13:07, camera đang quay bình thường.
3:13:08, một bàn tay đen ngòm, với những móng tay dài quặp như vuốt chim, chầm chậm che lấy ống kính. Không phải từ bên ngoài tiến vào… mà như mọc ra từ trong camera.

Ngay khoảnh khắc đó, âm thanh rè rè bật lên, như tiếng người thì thầm bằng giọng nói nghèn nghẹt:

Không được nhìn… không được nhớ… không được rời đi…


Hải ném điện thoại xuống đất.
Anh đứng lặng trong căn phòng cổ, ánh sáng ban mai chưa kịp len vào. Ngoài cửa sổ, có tiếng ai đó kéo lê chân trên nền gạch.

Rồi… cốc cốc.

Ba tiếng gõ vào kính cửa sổ. Nhẹ. Rất nhẹ. Nhưng trong căn nhà đang đóng kín không gió… lại vang như tiếng gọi từ mồ sâu.

Hải run rẩy bước tới. Tay chạm vào tấm rèm che.

Và phía sau lớp giấy mờ...

Ba cái bóng đang đứng đó.

Không nhúc nhích.
Không mờ đi theo ánh sáng.
Mà… càng ngày càng đậm.

 

CHƯƠNG 02: TỔ TIÊN KHÔNG NHẬN MẶT
Thể loại: Kỳ bí – Ma mị – Mộ cổ – Bùa yểm tổ đường


1. Căn phòng bị niêm phong

Sáng hôm sau, Hải quyết định khám lại toàn bộ ngôi nhà cổ. Anh lật từng bức vách, từng hộc tủ, từng viên gạch sàn. Không thể nào chấp nhận cái cảnh "sống một mình mà lại có ba cái bóng xuất hiện đều đặn vào đúng 3h13 phút sáng".

Gần trưa, anh tìm thấy một cánh cửa gỗ nhỏ bị đóng đinh chặt vào tường phía sau bếp, trát kín bằng vôi vữa và dán bùa vàng đã nhòe chữ. Một hàng chữ nho bằng mực đỏ mờ nhạt hiện lên:

"Phòng này không thờ, không mở. Ai vào, thần phạt."

Hải không tin mấy thứ bùa chú phong kiến. Anh cạy đinh, đập lớp vữa, mở tung cánh cửa.

Bên trong là một căn buồng thờ cũ kỹ, phủ đầy bụi và mạng nhện. Trên bàn thờ là ba bài vị bằng gỗ mun, không đề tên. Chỉ có ba nén nhang đã cháy từ lâu, còn trơ chân tàn, cắm lệch lạc.

Ngay dưới bàn thờ, anh thấy một chiếc rương gỗ đã sụp bản lề. Khi mở ra, bên trong có:
– Một tấm ảnh thờ đen trắng, ba người đàn ông mặc áo dài, bị gạch chéo mặt bằng mực đen.
– Một lá thư tay đã ố vàng, viết nguệch ngoạc:

“Nếu thấy ba bóng đứng, không được thắp nhang, cũng không được xóa bỏ bài vị.

Nếu họ nhìn qua cửa, phải quay lưng lại.
Nếu nghe tiếng gọi từ dưới nền nhà, không được đáp.
Nếu mở cửa này... hãy ghi nhớ:

Tổ tiên không nhận mặt.


2. Bóng soi không tên

Tối đó, Hải mang ba bài vị ra lau sạch, đặt lại ngay ngắn, thắp nhang mới. Trong lòng, anh nghĩ: "Người chết cũng cần được tôn trọng. Không thể để bát nhang lạnh như thế."

Lúc nhang vừa bén lửa… căn phòng tối sầm lại, dù điện vẫn sáng.

Trên tường, cái bóng của ba bài vị in rõ ràng, dài lê thê như bóng người đang quỳ. Nhưng không có ai đứng trước ánh sáng cả.

Anh quay người thì… khói nhang cuộn lại thành hình bàn tay, lặng lẽ hướng về phía cửa sổ.

Hải lao ra phòng ngoài, kéo rèm cửa.

Lần này, ba cái bóng không đứng thẳng. Mà đang… cúi xuống.

Cúi sát… như dòm vào trong nhà bằng đôi mắt rỗng không.


3. Giấc mộng tổ tông

Đêm ấy, Hải nằm mơ. Anh mơ mình bị trói ngồi giữa căn phòng thờ, xung quanh là những bóng người không đầu.

Một giọng khàn khàn vang lên:

"Ngươi không có tên trong huyết hệ.

Không phải con cháu.

Không được nhìn vào."

Khi anh cố ngẩng đầu nhìn ba bài vị… tất cả đồng loạt nổ tung. Từ trong bài vị, ba cái mặt đen ngòm không mắt mũi thò ra, trườn như rắn sống, thì thầm:

Đừng đốt nhang. Đừng gọi tên. Mày đã mở cửa…

Hải choàng tỉnh, mồ hôi ướt đẫm cả lưng. Trên đầu giường, một đống tàn nhang còn đang âm ỉ cháy, bốc mùi khét lẹt.

Anh nhớ rõ ràng… anh đã tắt đèn, không hề đốt nhang trước khi ngủ.


4. Dưới nền nhà… có tiếng gõ

Hải lấy búa, định đập nát ba bài vị, chấm dứt mọi thứ.

Ngay lúc đó, nền nhà kêu "cộc… cộc…", rất nhẹ, nhưng rất rõ. Như ai đó gõ lên từ bên dưới lòng đất.

Rồi giọng đàn ông thì thầm vang lên từ đâu đó:

“Mày không phải con cháu… Mày mở sai cửa… Đến ngày rồi…”

Tiếng chuông nhà thờ trong làng vang lên ba hồi, dù đã 3 giờ 13 phút sáng.

Ngoài cửa sổ, ba bóng người đã vào trong.

Không còn in trên giấy nữa.

 

 

CHƯƠNG 03: HUYẾT TẾ NGƯỢC DÒNG
Thể loại: Ma cổ truyền – Luân hồi huyết thống – Bùa tổ cấm phá


1. Không có ai mang họ Hải trong gia phả

Sáng hôm sau, Hải rời khỏi căn nhà cổ để lên đình làng, nơi lưu giữ bản gia phả gốc của tộc họ Nguyễn – nhánh tổ tiên mà anh tin rằng mình thuộc về.

Cụ thủ từ vừa nhìn thấy anh liền khựng lại:

– “Cháu là ai?”
– “Cháu là Hải. Họ Nguyễn, cháu cố cụ Nguyễn Văn Trác, ở căn nhà cổ cuối làng.”
– “Không có ai tên Hải thuộc nhánh đó… Cháu không có trong gia phả.”

Cụ đưa cuốn gia phả dày cộp, viết tay bằng chữ Hán cổ, nét mực vẫn còn nguyên.

Hải lần giở từng trang… Đúng là có tên cụ Trác, đến đời con út là dừng. Không hề có tên cha anh, hay anh.

Tim đập mạnh, Hải hỏi:

– “Vậy… ai đang thờ trong nhà cháu?”

Cụ thủ từ nhìn anh rất lâu, rồi hỏi một câu:

– “Cháu… từng chảy máu trong căn phòng thờ đó chưa?”


2. Huyết tế và bản khế ước tổ linh

Trở về nhà, Hải nhớ lại lần đứt tay cách đây vài hôm khi lau ba bài vị. Máu anh nhỏ xuống nền gạch… và có lẽ, từ lúc đó, mọi thứ bắt đầu tồi tệ.

Anh gỡ hết mấy tấm ván lót dưới bàn thờ tổ. Bên dưới không phải đất, mà là một ngăn hầm bí mật, đầy bụi và mạng nhện.

Trong góc hầm là một hũ sành bị khóa bằng dây chỉ đỏ, đè lên là lá bùa ngũ sắc đã bạc màu.

Hải cạy nắp. Trong hũ là một tấm khế ước viết bằng máu, nét chữ run rẩy:

“Người mang huyết người, nhưng hồn không thuộc họ.

Máu lạ lọt vào nhà, sẽ thành vật tế thế mạng.

Khi mở cửa tổ, khi thắp nhang trái phép, khi máu chảy xuống nền,

Sẽ bị nhận diện.

Ba bóng sẽ đến. Một nhìn mặt. Một đo tim. Một kéo hồn.

Không ai thoát.
Vì máu người… đã thay tên thật.”

Bên dưới là chữ ký – không phải “Nguyễn Văn Trác”, mà là:
"Kẻ giữ cổng mộ – Lê Thất Âm."


3. Ba bóng người – Không phải tổ tiên

Đêm hôm ấy, Hải không dám ngủ. Anh đốt nhang, nhưng lần này không phải ba nén như trước. Anh đốt… một bó nhang, đặt thẳng trước cửa sổ.

Đúng 3 giờ 13 phút sáng, ba bóng người lại xuất hiện, in lên giấy dán cửa. Nhưng lần này, chúng không đứng im.

Chúng… đang cào cửa.

Từng móng tay cào vào như bút sắt rạch giấy. Mỗi nhát cào, một chữ hiện lên: “RA…”

RA – RA – RA…

Rồi một tiếng thì thầm sát tai:

“Trả máu. Trả thân. Không phải cháu, không được thờ.”

Hải mở điện thoại, bật camera… nhưng màn hình đen ngòm. Không thấy gì ngoài một bàn tay xám ngoét đè lên ống kính. Y hệt đêm trước.

Bỗng phía sau lưng anh, trong phòng… một trong ba bài vị bắt đầu nhỏ máu.


4. Tên thật bị đổi – Hồn không có nơi về

Ngày hôm sau, Hải tìm gặp một ông thầy pháp trong vùng. Ông này vừa nghe Hải kể liền hỏi thẳng:

– “Tên thật của con là gì?”
– “Là Hải…”
– “Không. Tên khi sinh ra, mẹ con gọi con là gì? Trước khi khai giấy tờ.”

Hải im lặng. Đúng là lúc sinh ra, mẹ anh từng gọi anh là Thức, một cái tên không hề giống tên khai sinh. Sau này, vì “Hải” là tên ông ngoại, cha anh đổi giấy khai sinh để “hợp vía”.

Thầy pháp thở dài:

– “Tên thật là ‘chỉ dẫn hồn’. Khi con bị đổi tên mà không tế đổi hồn, con không còn được tổ tiên nhận.
Máu con mang không có chốn quy hồi.

Mà nếu con đã mở cửa tổ sai huyết hệ, đã thắp nhang sai vai vế… thì con không phải người sống trong nhà nữa.”


5. Kết thúc chương – Ba bóng đã vào nhà

Tối hôm đó, không cần đến 3h13 phút. Mới hơn 11 giờ đêm, điện trong nhà phụt tắt.

Hải dùng đèn pin soi quanh. Khi quay lại, anh chết lặng…

Ba cái bóng đang đứng trong phòng thờ. Không còn in ngoài giấy nữa. Mà là đứng… thật.

Bóng cao nhất chỉ tay vào anh, bóng thứ hai thọc tay vào ngực áo, bóng thứ ba mở nắp hũ sành huyết khế.

Cả ba đồng thanh:

“Không phải huyết thống.
Không có tổ.
Không được sống trong nhà này nữa.”

 

CHƯƠNG 04: CẮT TÊN KHỎI TRẦN GIAN
Thể loại: Ma cổ truyền – Âm hồn mất danh – Trả nghiệp huyết thống


1. Không còn hình trong gương

Sáng hôm sau, Hải tỉnh dậy trên nền nhà lạnh toát, mồ hôi đầm đìa. Đồng hồ chỉ 6h13 sáng, nhưng ánh nắng không xuyên được qua cửa sổ. Giấy dán đã rách, bị ai cào xuyên từ ngoài vào.

Anh lao vào nhà tắm, bật đèn…
Chiếc gương treo tường trước mặt phản chiếu căn phòng trống rỗng.

Không có bóng anh.
Không có mặt anh.
Không có… ai cả.

Hải lấy điện thoại chụp thử – ảnh chụp ra là bức tường mốc meo, không có người. Nhưng anh vẫn nghe rõ tiếng thở gấp của chính mình. Vẫn cảm nhận được mình đang hiện hữu.

Chỉ có điều: Không một vật phản chiếu nào còn nhận anh là người sống.


2. Dấu vết bị xóa sạch – Người làng không nhớ tên anh

Hải hoảng hốt ra làng tìm người quen. Gặp bà Tư bán quán đầu chợ – người từng cho anh bánh khi còn nhỏ. Anh cúi chào:

– “Bà Tư! Con là Hải, cháu cụ Trác đây mà!”

Bà Tư nhìn anh trân trân, ánh mắt ngờ vực:

– “Cụ Trác làm gì có đứa cháu nào. Ông ấy mất năm 83, con trai út chết trận, không để lại con cháu.

Cháu là người làng dưới hả? Trông… lạ lắm.”

Anh sang ủy ban xã, xin trích lục giấy khai sinh. Nhưng khi tra vào hồ sơ, cán bộ nhìn màn hình rồi nói lạnh tanh:

– “Không có tên Nguyễn Văn Hải sinh ngày này, tháng này. Không có ai mang CMND số này luôn.”

Hải run bần bật. Anh chìa điện thoại ra, lật Facebook, Zalo, email… nhưng tất cả tài khoản đã bị đăng xuất. Nhập lại thì báo: “Không tồn tại người dùng này.”

Không còn giấy tờ. Không còn người thân. Không còn tên.
Anh đã bị cắt khỏi trần gian.


3. Cuốn sổ tổ thờ – Trang trắng mang tên mình

Tối hôm đó, anh quay lại căn nhà cổ, lần này không khóa cửa. Hải vào phòng thờ, mở cuốn sổ tổ – ghi tên các đời con cháu, ai là người thắp hương, ai được ban phước tổ tiên.

Trang cuối có ba hàng tên:

  • Nguyễn Văn Trác – đời thứ tư
  • … (trống)
  • … (trống)

Một mảnh giấy nhỏ rơi ra từ giữa sổ, trên đó viết:

“Người nào không có tên trong sổ,
Dù sống cũng là hồn vất vưởng,
Dù ở cũng là người ngoài máu,

Tổ không thờ.
Đất không nhận.

Nếu cưỡng ở lại – sẽ bị xóa khỏi lòng người sống.”


4. Dấu hiệu cuối cùng – Tiếng gọi hồn trong giấc mơ

Đêm xuống, Hải cố không ngủ. Nhưng khi vừa thiếp đi, anh mơ thấy mình đứng giữa nghĩa địa cổ sau làng, trời đầy sương mù, có ba người mặc áo tang trắng đứng quay lưng lại phía anh.

Một người thì thầm:

– “Tên ngươi… đã bị gạch khỏi bia.”

Người thứ hai nói:

– “Không còn dòng nào để chép lại.”

Người thứ ba cầm cuốn sổ tổ cháy dở, rót rượu xuống đất:

– “Từ nay trở đi… ngươi là kẻ không gốc, không bóng, không ngày giỗ.”

Hải tỉnh dậy. Cổ tay có dấu vết chữ Hán cổ bị rạch máu, như ai đó đã ghi chú trừ danh lên da thịt anh.


5. Kết thúc chương – Làng đồn: có người sống nhưng không có hồn

Vài ngày sau, trong làng rộ lên tin kỳ lạ. Nhiều người bảo thấy một thanh niên lạ mặt đi lang thang vào buổi trưa – ăn cơm quán, ngồi ven đường, ngó vào đình làng… nhưng không ai nhớ mặt anh ta sau khi rời đi.

Có người dùng điện thoại quay lại nhưng clip hoàn toàn trống rỗng, chỉ có tiếng gió.

Đứa trẻ 6 tuổi con bà Mười nhìn thấy anh đứng giữa sân đình, liền khóc ré lên:

– “Mẹ ơi, có chú không có bóng! Mặt trắng như giấy, không có mắt!”

Bà Mười giật mình quay lại… chẳng thấy ai.
Nhưng nơi đứa bé chỉ – có một dấu chân ướt lạnh, in ngay giữa nắng trưa tháng Bảy.

 

 

CHƯƠNG 05: GIẢI DANH – TRẢ HỒN – ĐÓNG CỬA TỔ
Thể loại: Ma cổ truyền – Luân hồi đứt đoạn – Hồn bị yểm – Giải kết tổ nghiệp


1. Trở về căn mộ bị quên tên – Gọi lại tổ máu

Hải đã hiểu:
Anh không chỉ bị lãng quên… mà đã từng bị gạch tên khỏi huyết thống.
Vì vậy, 3 bóng người kia không phải ma xa lạ – mà là những vị hồn tổ không cho anh thừa kế danh phận.

Ôm cuốn sổ tổ rách nát, Hải tìm đến mộ cụ Trác – nằm trong khu nghĩa địa tổ tông của họ Nguyễn, nơi ít ai dám đặt chân vào buổi chiều muộn.

Tấm bia cụ đã mờ, cỏ che lấp.
Trước mộ, có một bát hương không tro, chỉ có 3 cây nhang gãy ngang, bị ai đó úp ngược.

Anh khấn:

– “Cụ ơi… cháu không rõ tổ đã phạm điều gì.
Nhưng nếu tội nằm ở cháu, xin cho cháu được thắp một nén, trả một lạy, để chuộc một lần làm người.”

Gió lặng. Rồi bỗng ào ào thổi ngược.
Đất dưới mộ nứt ra.
Một hộp tro nhỏ bằng gỗ lim, được bọc bằng giấy bùa nâu đỏ, hiện rõ lên dưới chân Hải.


2. Bình tro bị yểm – Máu khô trộn tóc rụng

Trên nắp hộp khắc một câu bằng chữ Nôm cổ, mờ gần hết:

"Ai mở, mất bóng. Ai gọi, mất tên. Ai giận, không còn hậu."

Bên trong, tro không màu xám – mà đen sẫm như đất trộn máu.
Ở giữa tro, là một búi tóc dài xoắn lại, quấn bằng sợi chỉ đỏ đã cháy xém.

Hải lật phần đáy hộp, phát hiện mảnh giấy nhỏ khắc bằng móng tay:

“Tội đồ đời thứ năm – cướp mạng – đoạn mạch – gạch danh.”

Anh lặng người.
Phải chăng đời cha mẹ anh đã gây nghiệp lớn đến mức bị chính tổ tiên rút phép thừa tự?
Bị xóa tên khỏi sổ tổ, hồn sẽ không có cửa trở về, dẫu sống cũng như kẻ mượn thân.


3. Lễ hồi danh – Cắt ngải – Đốt tên quỷ

Hải mời ông Hạc – pháp sư cuối cùng của làng, người từng làm lễ “trả mộ – dứt quỷ” cho 3 gia đình mất trắng con cháu.

Ông Hạc xem qua bát tro, rùng mình:

– “Đây là ngải danh, yểm lên mạch máu tổ. Không giải thì dòng máu nhà ngươi sẽ đời đời vô thừa nhận.”

– “Phải lập đàn ‘hồi danh’, trả nghiệp huyết. Nhưng khi làm, sẽ có 3 hồn về soi. Nếu không đủ tâm, đủ máu… ngươi sẽ bị kéo xuống làm người giữ tên cho âm phủ.

Đêm 3h13 phút, tại sân nhà, Hải đặt lại cuốn sổ tổ đã cháy, mở bát tro và đặt búi tóc lên giấy đỏ.
3 bóng người lại hiện dưới giấy cửa sổ. Nhưng lần này… không im lặng nữa.

Một giọng nữ khản đặc cất lên:

– “Ngươi mang dòng máu phản bội.”

Một giọng nam già hơn:

– “Tổ không nhận, đất không giao, người không thờ.”

Người thứ ba không nói, chỉ chìa tay ra – một bàn tay đen ngòm, y như trong camera, từ từ bóp lấy cổ Hải từ xa…

Hải ngẩng đầu hét lớn:

– “Nếu sai, để cháu gánh. Nhưng danh phận là do tổ ban, không ai được quyền xóa khi chưa đối mặt!”

Anh cắn ngón tay, nhỏ máu vào tro, rồi dùng máu viết lên giấy:

“Nguyễn Văn Hải – đời thứ sáu.”

Gió lặng.

Bóng thứ ba thu tay lại.
Bóng thứ hai… gật đầu.
Bóng đầu tiên… biến mất.


4. Sáng hôm sau – Bóng biến mất, ảnh hiện hình

Hải tỉnh dậy giữa sân, tro đã thành cát trắng, tóc đã cháy.
Giấy dán cửa sổ không còn bóng người.

Anh bật camera:
Lần đầu tiên, từ 3h13 đến 4h sáng, video không bị che.
Không bàn tay đen. Không bóng mờ.
Chỉ có một người đàn ông ngồi lặng lẽ, viết tên mình bằng máu.

Anh soi gương – bóng anh đã trở lại.
Chụp ảnh – gương mặt hiện rõ.
Đến quán bà Tư – bà gọi anh bằng tên.
Ra ủy ban – giấy tờ đã có.

Không ai biết chuyện gì từng xảy ra.
Nhưng trên trang cuối cuốn sổ tổ, ai đó đã viết thêm một dòng bằng mực đỏ:

“Nguyễn Văn Hải – hồi danh bằng máu – giữ lửa thờ tổ – không được phản chân.”


Người làng kể: Nhà cụ Trác từ đó có khói hương trở lại. Nhưng không ai dám vào sau 3h sáng.
Vì người ta vẫn thấy… một bóng trắng đứng sau cửa sổ, không in bóng, không đổ hình – chỉ cúi đầu nhìn vào.

Có người bảo… đó là hồn của người thứ tư chưa được đặt tên.
Vì dù Hải đã hồi danh, nhưng *cuốn sổ tổ vẫn còn một trang trắng cuối cùng chưa ai dám viết.

 

Post a Comment

0 Comments